Veel zorginstellingen hebben naast hun hoofdactiviteiten ook nog een rol in andere stichtingen en bv’s. The Gist adviseert zorgorganisaties over passende inrichting van de governance, om ondanks het afwijkende karakter van deelnemingen toch goed te kunnen sturen.

Hoewel de omvang van deelnemingen in termen van omzet en medewerkers vaak beperkt is kunnen ze van grote betekenis zijn. In positieve zin kunnen ze bijvoorbeeld bijdragen aan innovatie of vormgeven aan structurele samenwerking met externe partijen. Er kleven echter ook risico’s aan, bijvoorbeeld financiële verliezen of imagoschade. 

Vanwege het afwijkende karakter van deelnemingen ten opzichte van de ‘moeder’ is er vaak te weinig (toe)zicht op de ontwikkelingen bij deelnemingen. De financiële administratie wordt veelal elders gevoerd en de deelneming draait niet mee in de planning- en controlcyclus van de moeder.

Onderwerpen die bij herinrichting van de sturing van deelnemingen aan de orde komen zijn:

Structuur en bestuur

• Juridische structuur: welke juridische vorm is het meest geschikt per deelneming
• Bestuur en toezicht: wie zijn bestuurders, aandeelhouders, RvC, RvT van de deelnemingen, wat zijn verantwoordelijkheden en bevoegdheden mbt de deelnemingen;
• Medezeggenschap: hoe wordt medezeggenschap voor de deelnemingen geborgd;

Planning, control, financiën

• Planning & controlcyclus: hoe draaien de deelnemingen mee in de cyclus van jaarplannen, begroting, rapportage;
• Financiën: hoe worden de (tussen)resultaten van de deelnemingen verwerkt in de financiën van moederorganisatie, hoe worden deelnemingen gewaardeerd, hoe worden deelnemingen gefinancierd;

Strategie en portfoliomanagement

• Visie en strategie: welke doelen wil de moederorganisatie bereiken via deelnemingen, wat voor eisen stelt de organisatie aan rendement of andere toegevoegde waarde van deelnemingen;
• Investeringsproces: hoe worden nieuwe deelnemingen of financieringsvoorstellen beoordeeld (op welke criteria, door wie);
• Beheer en exitproces: hoe wordt beoordeeld of een deelneming nog past in de portfolio, wanneer is exit via van toepassing, of juist verdere integratie met de moederorganisatie.